Actueel Werknemers verplicht eerder op werk? Aanspraak op extra loon

Werknemers die door de werkgever worden verplicht eerder (dat wil zeggen: voor de start van de dienst) aanwezig te zijn op het werk, kunnen recht hebben op extra loon. Dit oordeelde het Gerechtshof Den Haag op 2 mei 2023.
Wat speelde er in deze zaak? Een werknemer werkzaam bij een callcenter stapte naar de rechter met een loonvordering. De werknemer moest elke dag tien minuten voor de start van zijn dienst aanwezig zijn om zo alle programma’s op de computer op te starten. Het doel hiervan was dat hij stipt om 8.00 uur de klanten tijdig te woord kon staan. Deze verplichting stond opgenomen in de op de werknemer toepasselijke planningsregels.
Het Gerechtshof overwoog dat dit werktijd betrof, omdat de werknemer beperkt was in zijn mogelijkheden om zijn tijd aan eigen zaken te besteden. Hij moest zich immers op zijn dienst voorbereiden. Daarbij achtte het Gerechtshof het niet van belang of de werknemer daadwerkelijk productief werk verrichte voor de werkgever in die tien minuten. De zogeheten ‘’10-minutenregel’’ was bovendien geen vrijblijvend advies.
Dit betekent niet zonder meer dat altijd sprake is van werktijd. De rechtbank Den Haag oordeelde op 3 augustus 2023 ten aanzien van dezelfde werkgever dat in geval van een thuiswerkende werknemer geen sprake was van werktijd. De werkneemster in kwestie was namelijk wél in de gelegenheid om de tijd voor de aanvang van de dienst in te delen zoals zij dat wenste.
Onder omstandigheden kan de tijd voor de start van de dienst dus worden aangemerkt als werktijd. Over deze werktijd is aan de werknemer loon verschuldigd. Het is goed daar bedachtzaam op te zijn nu een loonvordering pas na verloop van vijf jaren verjaart. Hierdoor kan het eventueel te vorderen loonbedrag flink oplopen, ondanks dat het telkens mogelijk ‘slechts’ om tien minuten gaat.
Tekst: Nienke Van den Bosch