18 maart 2020

NOW Werktijdverkorting wordt vervangen door Tijdelijke noodmaatregel overbrugging voor werkbehoud

Gisterenavond, 17 maart jl., heeft het kabinet vanwege het coronavirus een pakket aan uitzonderlijke economische maatregelen aangekondigd. Tot deze maatregelen behoren:

  • het met onmiddellijke ingang intrekken van de regeling omtrent werktijdverkorting;
  • gelijktijdige invoering van de Tijdelijke noodmaatregel overbrugging voor werkbehoud (hierna: ‘’NOW’’);
  • versoepeling van de regeling met betrekking tot WW-premiedifferentiatie.

Deze maatregelen zullen de komende periode verder worden uitgewerkt. De hoofdlijnen zijn al wel door het kabinet bekendgemaakt. In deze notitie delen wij deze hoofdlijnen met u.

Inhoud NOW

De NOW is een nieuwe regeling, die geheel losstaat van de ontheffing van het verbod op werktijdverkorting en de Werkloosheidswet (WW). Op grond van de NOW kunnen werkgevers een aanvraag indienen voor een tegemoetkoming in de loonkosten, indien zij een omzetverlies van minimaal 20% verwachten. De regeling geldt voor omzetdalingen vanaf 1 maart 2020.

Het ziet ernaar uit dat de NOW op een aantal belangrijke punten afwijkt van de regeling omtrent werktijdverkorting. Anders dan bij werktijdverkorting gaat het bij de NOW om omzetvermindering en niet om werkvermindering. Onder de regeling omtrent werktijdverkorting was het mogelijk dat het omzetverlies groter was dan het verlies aan werkzaamheden. Dit verschil kan dus in het voordeel werken van ondernemers. Een tweede verschil met de regeling omtrent werktijdvermindering is dat onder de NOW niet langer wordt gedifferentieerd naar persoon: er  wordt gekeken naar het (verwachte) omzetverlies van het gehele bedrijf.  

De NOW geldt voor werkgevers die te maken hebben met tenminste 20% verwacht omzetverlies. De werkgever dient het loon aan de werknemers volledig door te betalen, maar kan bij het UWV een tegemoetkoming in de loonkosten aanvragen. De hoogte van de tegemoetkoming in de loonkosten is afhankelijk van de terugval in omzet, en bedraagt maximaal 90% van de loonsom. De relatie tussen de twee is als volgt: de procentuele tegemoetkoming van de loonsom van de werkgever is gelijk aan factor 0.9 van het procentuele omzetverlies van de werkgever. De relatie tussen de omzetdaling en de hoogte van de tegemoetkoming is in onderstaande voorbeelden uitgewerkt:

  • als 100% van de omzet wegvalt, bedraagt de tegemoetkoming 90% van de loonsom van de werkgever;
  • als 50% van de omzet wegvalt, bedraagt de tegemoetkoming 45% van de loonsom van de werkgever;
  • als 25% van de omzet wegvalt, bedraagt de tegemoetkoming 22,5% van de loonsom van de werkgever.

Dat het bij de NOW gaat om een tegemoetkoming in de loonkosten, leidt eveneens tot verschil met de regeling omtrent werktijdverkorting. Bij werktijdverkorting werd de werkgever – voor het deel waarvoor werktijdverkorting was aangevraagd – ontheven van loonbetaling. In plaats daarvan ontvingen werknemers (als zij aan de voorwaarden voldeden) een WW-uitkering, die lager was dan het werkelijke loon. Sommige werkgevers kozen er in de praktijk voor om de WW-uitkering aan te vullen tot het oorspronkelijke niveau, maar zij waren daartoe niet verplicht. Dat is anders bij de NOW, omdat de loonbetalingsverplichting van de werkgever niet (gedeeltelijk) wordt opgeheven. Dit is in het voordeel is van werknemers. Omdat de NOW is losgekoppeld van de WW, worden bovendien de WW-rechten van de werknemer niet aangetast. In tegenstelling tot de regeling omtrent werktijdverkorting, zal de werknemer op basis van de NOW wel 100% beschikbaar moeten zijn voor arbeid: zijn werktijd is immers niet verkort.

Het kabinet heeft aangekondigd dat op grond van de NOW ook een tegemoetkoming in de loonkosten kan worden aangevraagd voor werknemers met flexibele contracten. Ook uitzendbureaus kunnen voor uitzendkrachten die bij hen in dienst zijn een aanvraag indienen, ook voor uitzendkrachten met een uitzendbeding. Dat was niet het geval bij werktijdverkorting.

Uit de informatie die tot nu toe beschikbaar is, blijkt niet dat de tegemoetkoming in de loonkosten gemaximeerd is tot een maximum loon (bijvoorbeeld het maximum dagloon als bedoeld in de WW). Dat zou betekenen dat de tegemoetkoming ook in volle omvang geldt voor werknemers met hoge salarissen. Het is de vraag of dit inderdaad het geval is.

De periode van de tegemoetkoming bedraagt 3 maanden. Deze periode kan éénmalig worden verlengd met een periode van nogmaals 3 maanden. In de regeling kan (vooraf) worden bepaald dat aan de verlenging van de tegemoetkoming nadere voorwaarden zullen worden gesteld. Het is nog onbekend wat die nadere voorwaarden zullen inhouden.

Bij de aanvraag op grond van de NOW committeert de werkgever zich vooraf aan de verplichting géén ontslag op grond van bedrijfseconomische redenen aan te vragen voor zijn werknemers gedurende de periode waarover de tegemoetkoming ontvangen wordt. Het lijkt wel mogelijk om een werknemer tijdens deze periode te ontslaan wegens een andere ontslaggrond (bijvoorbeeld disfunctioneren of een verstoorde arbeidsverhouding).

Behandeling aanvraag NOW

Het UWV wordt belast met de behandeling van de aanvraag op basis van de NOW. U kunt deze aanvraag op dit moment nog niet indienen. Het kabinet heeft toegezegd dat omzetverlies vanaf 1 maart 2020 in aanmerking voor tegemoetkoming in loonkosten. De regeling geldt dus met terugwerkende kracht.

Het UWV zal op basis van de aanvraag een voorschot op de totale tegemoetkoming in loonkosten verstrekken. Dit voorschot zal in elk geval 80% van de tegemoetkoming bedragen. Op basis van de te verstrekken gegevens kan achteraf worden vastgesteld of het voorschot te ruim of te beperkt is geweest, en kan de definitieve tegemoetkoming worden vastgesteld. Daarbij zal nabetaling of terugvordering aan de orde kunnen zijn. Bij grote aanvragen kan voor de vaststelling van de definitieve tegemoetkoming een accountantsverklaring vereist zijn.

Reeds ingediende WTV-aanvragen

De NOW komt in de plaats van de huidige werktijdverkorting. Reeds ingediende (nog niet behandelde) aanvragen  voor de werktijdverkorting zullen worden beschouwd als ingediende aanvragen voor de NOW. Er zal wel aanvullende informatie bij de indieners worden opgevraagd. Zij zullen hierover bericht ontvangen. Als u al een ontheffingsvergunning heeft ontvangen voor werktijdverkorting, dan zal deze vergunning van kracht blijven voor de termijn waarvoor de vergunning is verleend. Bij een eventuele verlenging zal u zijn aangewezen op de NOW.

WW-premiedifferentiatie

Tot slot zijn ook enkele maatregelen aangekondigd met betrekking tot WW-premiedifferentiatie. Deze maatregelen houden het volgende in:

  • Er worden (vooralsnog onbekende) wijzigingen aangebracht aan de regel dat werkgever het hoge WW-tarief verschuldigd zijn als vaste werknemers in een kalenderjaar meer dan 30% hebben overgewerkt. Deze regel kan nu tot onbedoelde effecten leiden in sectoren waar door het coronavirus veel extra overwerk nodig is (bijvoorbeeld de zorg’);
  • Werkgevers hadden tot 1 april 2020 de tijd om een vaste arbeidsovereenkomst op schrift te stellen en zo te voldoen aan de voorwaarden voor de lage WW-premie. Deze periode wordt uit praktisch oogpunt verlengd tot 1 juli 2020.

Meer vragen?

Neem contact op met onze advocaten:

T + 31 0(20) 572 71 90.